"YUNAN ADALARI TÜRK YATLARIYLA DOLDU... ÇEŞMEALTI YENİDEN PLANLANSIN"

SİNAN DOĞAN'IN HABERİ....

İzmir Urla’da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yapmayı planladığı 250 yat bağlama kapasiteliÇeşmealtı Yat Limanı projesinin ÇED sürecinin askeri güvenlik gerekçesiyle iptal edilmesi yat turizmi sektöründe büyük hayal kırıklığı yarattı.

Şu an balıkçı barınağı olarak kullanılan yerde 71 bin metrekaresi deniz alanı olmak üzere 170 bin 810 metrekare büyüklüğünde planlanan yat limanının, çok büyük ölçekli projelendirildiği için kuzeyindeki Güney Deniz Saha Komutanlığı Yolluca Tesisler Amirliğinin sahasıyla çakıştığı sektörde konuşulurken, yat limancılığının duayeninden yeni bir öneri geldi.

Limancılık konusunda Türkiye’nin önde gelen uzmanlarından Margen Deniz ve Kara Araştırmaları Eğitim Danışmanlık Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Ersel Zafer Oral, Türkiye’nin ve İzmir’in yeni yat limanlarına ihtiyacı olduğunu belirterek, “Yat bağlama kapasitesinin azlığı ve yüksek ücret nedeniyle Ege Denizindeki Yunan adaları Türk sahipli yatlar ile dolmuştur. Çeşmealtı Yat Limanı projesi askeri bölge hassasiyeti gözetilerek yeniden planlanmalıdır” dedi. 

“MARİNALARDA FAHİŞ FİYAT ARTIŞI VAR”

Oral, “2018’de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından başlatılan bir milyon amatör denizci projesi yoğun ilgi görmüş, 2022’de hedeflenen amatör denizci sayısına ulaşılmıştır. Bu proje denizciliğe olan yoğun ilginin ilk habercisi idi. 2019 yılında başlayan Covid-19 pandemisi sadece ülkemizde değil tüm kıyı ülkelerinde deniz turizminin bir alt segmenti olan yatçılığa olan ilgiyi daha da arttırdı. Bu dönemde yalıtılmış bir tatil isteyen kişilerin de dahil olması ile ülkemizdeki yat sayısında hızlı bir artış yaşandı. 2022 yılının başlarında Rusya – Ukrayna krizinin tırmanması ile ülkemiz bir anda çok sayıda megayata ev sahipliği yapmaya başladı. Tüm bu gelişmeler ülkemiz denizciliği açısından umut verici olmakla birlikte marina kapasitesinin yat sayısındaki artış karşısında yetersiz olması, arz talep dengesinin bozulması marinaların fahiş fiyat artışlarına gitmesine neden oldu” diye konuştu.

“YATÇILIK SÜRDÜRÜLEMEZ HALE GELDİ”

“Marinaların yüzde 100 doluluğa ulaşması, her marinada bağlama yeri için uzun listeler Oluşması, nasıl olsa gidecek yerleri yok mantığı ile maliyet artışlarının üzerinden marinaların zam yapması ile sonuçlandı” diyen Oral, “Son üç yıl içinde yıllık bazda yüzde 200 ün üzerinde marina ücretlerinde artış yaşanması amatör denizcileri, charter firmalarını, yat kulüplerini zor durumda bıraktı. 2024 yılında uygulanmaya başlayan marina ücretlerinde KDV uygulaması fiyatları bir kademe daha yükselti. Günümüzde geldiğimiz noktada ülkemiz denizciliği son beş yılda elde ettiği büyük kazanımları kaybetmek üzere. İster amatör olsun ister ticari artık artan maliyetler karşısında yatçılık sektörü artık sürdürülebilir olmaktan çıktı” görüşünü dile getirdi. 

“YUNAN MARİNALARI DÖRT KAT UCUZ”

Oral, şunları ifade etti: “Yat limanları yatırımları plan, proje, izin, onay süreleri nedeniyle uzun soluklu yatırımlardır. Yüksek talebe rağmen yat limanı yapılacak yerler son derece kısıtlıdır. Niteliği gereği kıyılarda yer alması gereken yat limanları kıyılardaki yoğun yapılaşma nedeniyle neredeyse imkansız hale gelmiştir. Yat limanı için uygun yerler ya ikincil konut, ya da farklı tesisler ile daha önceden kapatılmış durumdadır. Bulunan az sayıda yere ise yatçılık ve marinacılık sektörünün yeterince bilinmemesi nedeniyle yerel dinamikler ve sivil toplum kuruluşları direnç gösterilmektedir. Ülkemizdeki bağlama yeri yetersizliği ve artan marina ücretleri nedeniyle özellikle amatör yatçılar yeni alternatif yerler yönelmiş ve sonuçta Ege Denizi’ndeki Yunan adaları Türk sahipli yatlar ile dolmuştur. Ülkemiz marinalarına göre yaklaşık dört kat daha ucuz olan ada marinaları yatçılarımızı gözde bağlama yerleri olmuştur”.       

“İZMİR’DE YAT LİMANINA İHTİYAÇ VAR”

Yat turizminin sürdürülebilirliği için ilk şartınbağlama kapasitesinin arttırılarak yeniden rekabet ortamının oluşturulması olduğuna dikkat çeken Dr. Ersel Zafer Oral, “ Yıllardır yapımı beklenen Şifne, Bayraklı ve Çeşmealtı yat limanları az da olsa arz talep dengesinin sağlanmasına katkı sağlayacaktır. Hali hazırda çok sayıda amatör balıkçı teknesine ve küçük yatlara ev sahipliği yapan Çeşmealtı Yat Limanı ÇED süreci durdurulmuştur. Bölgedeki yat limanı ihtiyacı göz önüne alındığında Çeşmealtı Yat Limanı’na hiç şüphesiz ihtiyaç varıdır. Bu nedenle proje askeri bölge hassasiyeti gözetilerek yeniden planlanmalıdır” dedi.